Την πρώτη μέρα της ορθόδοξης Σαρακοστής, μια ημέρα για συντροφιά με την οικογένεια, για πέταγμα χαρταετού και νηστίσιμα γεύματα όπως: χταπόδι, καλαμάρια, μύδια, γαρίδες, ελιές, κρεμμυδάκια, ραπανάκια, λαγάνα, χαλβάς και η κλασσική ταραμοσαλάτα.
Η Καθαρά Δευτέρα είναι επίση αργία και συνήθως περιλαμβάνει εκδρομή στη φύση. Σηματοδοτεί την λήξη των αποκριών και συνήθως πέφτει στα τέλη του Φεβρουαερίου ή τις αρχές του Μάρτη.
Αυτή είναι η μέρα αφιερωμένη στην Προστάτιδα της Καλαμάτας, την Υπαπαντή. Η τελετή ξεκινά από τον καθεδρικό ναό, όπου η παρέλαση ξεκινά με την εικόνα της Υπαπαντής στην κεφαλή και μεγάλος πλήθος να ακολουθεί, γύρω από το κέντρο της πόλης. Χριστιανοί από όλη την Ελλάδα επισκέπτονται την Καλαμάτα στις 2 Φεβρουαρίου.
Η Αποκρέα στα ελληνικά σημαίνει αποχή από το κρέας και προετοιμασία για την περίοδο νηστείας πριν από το Πάσχα. Μέσα σε αυτό το πνεύμα διακοπών υπήρχε παλαιότερα και το έθιμο των «χοιροσφαγίων» στη Μεσσηνία, όταν κάθε νοικοκυριό σφάγιαζε ένα ζώο την ημέρα πριν από την Τσικνοπέμπτη.
Οι κάτοικοι τότε "τσίκνίζαν" (δηλαδή κάπνιζαν), το κρέας και τα λουκάνικα που θα διατηρούσαν. Μέχρι και σήμερα είναι έθιμο να βγαίνουμε την Τσικνοπέμπτη και να απολαμβάνουμε το άρωμα και τη γεύση του ψητού κρέατος, να πίνουμε κρασί και να αφήνουμε πίσω μας τα άγχη και τις ανησυχίες.
Πρακτικά, η Τσικνοπέμπτη σημαδεύει την έναρξη των αποκριών και των εκδηλώσεων του Καρναβαλιού, που ολοκληρώνονται την Καθαρά Δευτέρα. Η Τσικνοπέμπη, οι απόκριες (καρναβάλι) και η Καθαρά Δευτέρα έχουν διαφορετική ημερομηνία, συνήθως από τα μέσα Φεβρουαρίου, ώς τις αρχές του Μάρτη.